De gewone zeepissebed (Idotea balthica) is een pissebed welke in het gebied leeft tussen de vloedlijn en de eblijn (intertidial zone). De omstandigheden kunnen hier sterk wisselen: het gebied kan onder water staan er zijn sterke stromingen , het kan vriezen. Nog belangrijker is dat zoutgehalte sterk kan wisselen en in korte tijd, tijdens een regenbui. Ook zijn er vogels en garnalen welke de zeepissebed als prooi zien.
bouw van de zeepissebed
Het gedrongen lijf van de zeepissebed heeft 7 segmenten ieder met twee pootjes, maar er zijn zelden 14 pootjes in totaal: het wil wat pootjes kwijtraken na contact met krabben. De laatste drie segmenten zijn vergroeid tot het staartschild. Opvallend zijn de vele kleuren waarin de zeepissebed kan voorkomen: bruin, helder wit , groen, rood, zwart. Voor een deel is dit camouflage: diegene welke onder de zwarte blaaswieren leven zijn donkerbruin, en diegene welke onder zeesla (ulva) huizen zijn groen. Onderzoek wijst uit dat het vrouwtje een ander, meer verborgen leven leidt dan het mannetje, voor deze laatste is het belangrijk om op te vallen (seksueel dimorfisme) 1
1 Noorse kreeft of Nephrops norvegicus 2 Veranderlijke steurgarnaal of Hippolyte varians 3 black squat lobster of Galathea squamifera 4 Gewone hooiwagenkrab of Macropodia rostrata 5 gewone spinkrab of Hyas araneus 6 gewone zwemkrab of Liocarcinus holsatus 7 geknikte aasgarnaal of Praunus flexuosus 8 gewone zeepissebed of Idotea balthica 9 kwelderspringer of Orchestia gammarellus 10 strandvlo of Talitrus saltator 11 havenpissebed2
zeepissebedden leven van zeewier
Zeewier, aangespoeld, is het voornaamste voedsel van de zeepissebed, maar het vult zijn eiwit tekort aan met afval en dode dieren.
zeepissebed in het zeeaquarium
Zeepissebedden leven vooral van zeewier. Zo heb ik mijn bruine zeepissebed ook gevonden:
Aangespoeld op het strand bij een stuk zeewier. Het is in mijn aquarium een middelgroot dier
met een lengte van 4 cm. (Mannetjes worden de helft van deze lengte) Het leidt een onopvallend ,
wat angstig leven , verscholen tussen de stenen. S’nachts kruipt het wat rond, levend van de planten en algen. Het is immuun voor andere bodembewoners zoals grondel, garnaal en platvis: het pantser beschermt het. Een zeepissebed lijkt sprekend op de gewone (land)pissebed: het lichaam is boller. Op het gedrongen kopstuk zitten twee korte dikke antennes. Zeepissebed heeft enkele malen per dag een aanvaring met een van de opdringerige garnalen, waarbij het diertje snel wegvlucht. Komt het een vis tegen dan rolt het zich op.
Zeepissebed en bevruchting algen
Nog niet zo lang is bekend dat de zeepissebed mannelijke zaadcellen van rode algen (zoals fucus) transporteerd naar de vrouwelijke algen. De functie van de zeepissebed is dan vergelijkbaar met die van de bijen met landplanten.
rondom aangespoeld zeewier
De zeepissebed is zeker niet de enige welke zich voedt met de zeewier: De strandvlo doet dat ook en in grote getale. Het is een kleine kreeftachtige welke onder het wier verborgen blijft om vochtig te blijven en verborgen te zijn voor strandvogels. De strandvlieg leeft ook van afval op het strand . Omdat deze dieren het leven van de badgast vergallen wordt met behulp van buldozers ochtends in alle vroegte het wier van het strand verwijderd door langs de vloedlijn te rijden.
bronnen , referenties:
1 Differential predation on sexes affects colour polymorphism of the isopod Idotea baltica. VElJO JO FCMALAINEN, SAM1 MERILAITA
Department of Biology, Laboratory of Ecological Zoology, University of Turku,1994
2 Uit de dierenwereld van het water, door A.J.C. Snijders 1916