Dit zijn doorzichtige wormen welke in zee leven en deel uitmaken van het plankton. Hier jagen ze op andere zooplankton, vooral de roeipootkreeftjes welke ze met gif verlammen. Deze roeipootkreeftjes zijn het belangrijkste bestanddeel van het dierlijk of zoöplankton. Soms voeden de pijnlwormen zich ook met andere planktonbewoners. Op hun beurt zijn pijlwormen het basisvoedsel voor een grote groep zeedieren, zoals in scholen levende vissen en kwallen. Pijlwormen komen in alle zeeën en oceanen voor en elk plankton monster wat wordt omhoog gehaald bevat pijlwormen.
3 veliger larve van een gastropod slak 4 Metanauphilus larve van een eendemossel 5 zoea larve van een groene rotskrab 6 pluteus larve van een zee-egel3
Pijlworm is giftig
De soorten welke in nederlandse wateren leven gebruiken het gif van een bacterie om prooien te verlammen. Het gif heet tetrodotoxine en verlamt zenuwen. De bacterieen leven in symbiose met de pijlworm.
Pijlwormen in de Noordzee
Sagitta elegans en saggita setosa zijn de meest voorkomende pijlwormen in de Noordzee. Sagitta setosa komt vooral bovenin voor. De sagitta elegans leeft vooral in dieper water. Beide voeden zich vooral met copepods of roeipootkreeftjes. De lengte is afhankelijk van de oppervlakte temperatuur van de zee en het zoutgehalte (salaniteit): in de Noorzee is de lengte 10 millimeter. De zwarte zee is brak , de lengte is dan 13 millimeter, de middelandse zee is veel zouter en warmer, de lengte is dan 8 millimeter. 1 Pijlwormen en roeipootkreefjes zijn het belangrijkste componenten van het zooplankton, deze diertjes laten zich meevoeren door de zeestromen.
De pijlworm heeft twee ogen, lichtgevoelige plekken, welke hier te zien zijn als zwarte puntjes. Pijlwormen zijn moeilijk waar te nemen , ze zijn volkomen doorzichtig.
Pijlwormen in het zooplankton
Wereldwijd zijn de pijlwormen of Chaetognatha erg belangrijk : ze vormen na de roeipootkreeftjes de tweede grote groep dieren van het dierlijk plankton of zooplankton. Het verspreidingsgebied omvat alle zeeeen en oceanen , ook de brakwater gebieden , zoals de Baltische zee.
wormen in de zee
1 pijlwormen of Chaetognatha, plankton bewoners 2 Rhynchonerella gracilis 3 Lineus ennelii, snoerwormen 4 Dasybranchus caducus, borstelworm 5 Discocelis tigrina, platworm 6 Ptychodera clavigera, borstelworm 7 Sipunculus nudus, Pindawormen 8 Chaetopterus variopedatus, borstelworm 9 roggenbloedzuiger of Pontobdella muricata 10 Pseudobiceros undulatus, platworm 11 Callioplana marginata, platworm
12 Lineus molochinus snoerwormen 13 Halla of pathenopeja 14 Bonellia viridis, Echiura, alleen de slurf is zichtbaar. 15 Euborlasia inmaculata, snoerworm
16 zeemuis of fluwelen zeemuis of Aphrodita aculeata, borstelworm17 polymeria nebulosa 18 Eunice macrobranchia, borstelworm19 Eteone syphodonta 20 Nereiphylla paretti, borstelworm 21 Yungia aurantiaca, platworm 22 Serpula of Hydroides uncinata, borstelworm2
1. Larve van de Panulirus, de spin kreeft 2. Ei van de ansjovis 3. Ei van de haring
4. Ei van Razorback scabbardfish ( Assurger anzac) 5. dolfijnvis (Scomber pelagicus)
6. pilootvis (Naucrates ductor), 7. Larve van Amerikaanse zeekreeft of hommer
8. Macrosetella gracilis ,een roeippotkreeftje of copepod 9. Calocalanus plumulosus, een copepod of roeipootkreeftje 10. Copilia vitrea een copepod of roeipootkreeftje
11. Calocalanus pavo – Peacock Calanid, 12. Larve van Lepadidae of eendenmossel
13. Collozoum inerme, een coloniale Radiolaria 14. Oithona plumifera, eenoogkreeftje of cyclops 15. Mantelvisje (Oikopleura dioica,)16. Nematoscelis tenella (Nematoscelis mantis), een krillsoort 17. Thalassicolla nucleata, een solitaire Radiolaria.18.
Sagitta minima (Mesosagitta minima),een kleine pijlworm uit het noorden van de Noordzee 19. Sapphirina ovatolanceolata, eenoogkreeftje (cyclops) 20.
Sapphirina auronitens, eenoogkreeftje (cyclops) 21. en 22.
Larve van Entoconcha mirabilis Synapta digitata, 23. Larve van de Acorn Worm, eikelworm.
referenties, bronnen:
1 Furnestin 1958
2 Meyers Großes Konversations-Lexikon, 6de druk, 1905. Er staan op deze website meer platen uit deze encyclopedie: grote dansvlieg, witte moerbei
3 A Sierra Club Naturalist’s Guide to the North Atlantic Coast Boek door Michael en Deborah Berrill