De akkerdistel (Cirsium arvense) is een bekende veldbloem in Nederland en Belgie ,
zoals de bijnaam “boerenplaag” aangeeft. Akkerdistels is als onkruid moeilijk uit te roeien, en dit komt dan vooral door
de wortelstokken welke diep de aarde ingaan. Er zijn overigens veel verschillende soorten distels,
maar akkerdistel komt het meeste voor. Het is eenvoudig te herkennen aan de lichtpaarse kleur waarin het bloeit. De akkerdistel wordt vaak bezocht door de distelvink of putter.
De bloem van de akkerdistel lijkt op die van het duifkruid, beemdkroon en het zandblauwtje.
Voortplanting van de Akkerdistel
Omdat de Akkerdistel voor veel overlast zorgt is het
belangrijk te weten hoe akkerdistel zich voortplant.
1 Geslachtelijk, met zaad
De plant verspreidt zaad nadat het uitgebloeid is met
behulp van pluizen: Opvallend hierbij is dat deze methode
bij de akkerdistel niet erg effectief is: Verreweg het meeste
pluis bevat geen zaad en die welke zaad bevatten komen
niet ver : hooguit 50 meter. Het meeste zaad blijft
vastzitten aan de bloembodem.
2 : Ongeslachtelijk, met wortelstokken. Dit is bij de akkerdistel een zeer effectieve manier:
de penwortel is diep en vormt lange uitlopers.
Mechanische bestrijding akkerdistel
Gemeentes hebben vaak aparte bepaling rondom Akkerdistel:
De Akkerdistel en andere zaadverspreidende onkruiden dienen
bestreden te worden voordat akkerdistel tot bloei komt.
Dat bestrijden kan op meerdere manieren, maar vooral door enkele
malen achter elkaar te maaien vlak voor de bloeiperiode.
Maaien blijkt effectiever dan het hierna genoemde begrazen,
met name in juni als de eerste bloemknoppen worden gevormd.
Biologische bestrijding akkerdistel
Moestuinen welke door de Akkerdistel zijn verontreinigd
dienen zorgvuldig rondom deze plant diep uitgestoken te
worden: De diepe penwortels vormt uitlopers (rhizomen) en
de Akkerdistel komt dan verderop weer omhoog. Ook kan:
de moestuin met zwart worteldoek bedekken, en alleen in
gaten in het worteldoek planten.
Na 2 jaar kan het worteldoek verwijdert worden.
Sommige schapensoorten, zoals Schoonebeekse en Veluwse
schapen eten Akkerdistel. Het meeste vee eet juist om de plant heen.
Passieve bestrijding akkerdistel
Wanneer rondom een akker een 50 meter brede zone distelvrij
wordt gehouden, is dat voldoende. De beste manier om
akkerdistels te voorkomen is een dichte vegetatiemat.
akkerdistel in de berm
Akkerdistels beslaat ongeveer een kwart procent van de berm
oppervlakte. Daar waar de ondergrond uit klei of leem
bestaat of in de buurt van kanalen komt akkkerdistel meer
voor. De andere soorten distel (Speerdistel, Kale jonker en
Kruldistel komen nauwelijks in de berm voor: Dit zijn 2 jarige
soorten, welke de bemaaing niet overleven).
Akkerdistels in bermen dienen tweemaal per jaar te worden
gemaaid: in juni en september.
Distels en vederdistels
Distels of Carduum zijn tweejarige planten met bloemen welke op een ronde bloembodem staan , of te wel een korfje of hoofdje.Dit hoofdje is omgeven met puntige stekels , het zijn eigenlijk blaadjes. De haren zijn glad en borstelvormig, De hele plant heeft stekelige blaadjes. Er zijn in Vlaanderen en Nederland deze vier soorten :Tengere distel (Carduus tenuiflorus) : zeer zeldzaam, Kruldistel (Carduus crispus), Knikkende distel (Carduus nutans), Langstekelige distel (Carduus acanthoïdes)
Vederdistels of Cirsium verschillen van de distels doordat de haren veervormig zijn. Dit zijn de bekendere distels, welke vaak ook de akkerbouw overlast bezorgen: Aarddistel (Cirsium acaule), Akkerdistel (Cirsium arvense) ,Kale jonker (Cirsium palustre), Knoldistel (Cirsium tuberosum), Moesdistel (Cirsium oleraceum), Spaanse ruiter (Cirsium dissectum), speerdistel (Cirsium avernse), Wollige distel (Cirsium eriophorum).
Planten voor de vlindertuin
Hemelsleutel (Sedum spectabile), Ijzerhard(Verbena officinalis), Koninginnekruid of leverkruid
Gulden sleutelbloem (Primula veris), Judaspenning (Lunaria annua),Goudsbloem,Kaasjeskruid of Malva
Echte valeriaan, Damastbloem (Hesperis matronalis), Lavendel, Bijenvoer, Jasminum odoratissimum
Gele kamille,Venkel, Dille, Vlinderstruik (Buddleia davidii), Muurbloem (Erysimum), Erica carnea
duizendblad, Rode spoorbloem (Centranthus ruber), Oranje haviksblad, Engeltrompet Brugmansia
kliswortel, marjolein, Nieuw-Nederlandse aster ( Aster novi-belgii ), dropplant, Zeepkruid (Saponaria officinalis)
Griekse alant, Guldenroede, Rode zonnehoed (Echinacea purpurea), Blauwe knoop (Scabiosa succisa)
Verveine (Aloysia triphylla)
bronnen , referenties
1 Dr E Reijnders “Leerboek plantkunde voor gymnasia” 1923 2 Met dank voor de mooie en opmerkelijk scherpe foto’s : euroblinkie, nederpix : sponsgaasvlieg, bruine gaasvlieg, egelkopmot, veldhondstong , smeerwortel, slakkenaaskever, oorworm, limnophilus rhombicus, watergentiaan, gestreepte kniptor , roodaarskniptor , akkerdistel , speerdistelÂ