grote klit

Grote klit is een veel voorkomend twee-jarig kruid op vochtige gronden, in de berm en op uitwaarden . Deze plant vormt zaden welke bedekt zijn met weerhaken zodat de zaden aan kleren vastblijven plakken, blijven klitten.

kruisingen, bastaarden

Grote klit (arctium lappa) kan met gewone klit en donzige klit hybriden vormen. Deze drie planten zijn ook lastig uit elkaar te houden. Bij de donzige klit is het hoofdje omgeven met spinsel maar is ook niet altijd het geval. Bij de gewone klit (arctium minus) hebben de onderste grote bladeren een holle steel aan de voet de Grote klit heeft daar wit merg. De bosklit vormt blauwe meeldraden.

De wortel van de Grote bosklit

De wortel van de bosklit wordt veel gegeten in Japan en ook in oostelijk Azie . In Japan wordt dan de veredelde klit gegeten ,met de naam  “Takinogawa Long”, Deze wordt tegenwoordig ook op kleine schaal in Nederland verbouwd.

Japanse Kliswortel of gobo

De wortel wordt op dezelfde manier gebruikt als pastinaak
en wortel en schorseneer. In Azie is het een veel
gegeten groente en heet daar gobo. De wortels zijn nog langer, tot een meter dan die van de gewone klit.

Snijtechniek uit het Frans.

1  Emincé of schijfjes
2  Étoiles of Sterretjes
3  Brunoise kubussen van een halve centimeter en carré:1 cm
4  Chinoise of ruit
5  Rozet
6  Bâtonnets of frites 6mm dik 5cm lang
7  Juliennes 1mm dik 5cm cm lang

gobo recept, Kinpara gobo

Gobo is onmiskenbaar aan een opmars bezig.
Kinpira Gobo is een recept waarbij de gobo in juliennes
gesneden wordt .
1 gobo
1 grote winterwortel
3 lepels suiker
Soyasaus en  sesamzaadjes
sesamolie
neem 1 gobo en maak deze schoon, bewaar onder water,
maak een wortel schoon, snij beide in juliennes,
kook 10 minuten, bak ze samen even in sesamolie en
voeg soya saus toe, bestrooi met sesamzaadjes, klaar.
Wat kan is om sake erbij te doen, of het laten
meekoken van gele winterwortel of pastinaak,
of Shichimi togarashi, 7-spices mix, erbij doen,
maar hoeft niet.

Kliswortel in de moestuin

Zaai vanaf maart de voorgeweekte zaadjes. Begraaf ze
onder een heel dun laagje zand.
Zaai op hoge ruggen: de wortels worden erg lang en
zijn anders niet te oogsten.
Oogst de kliswortel in het eerste groeijaar. Niet later:
de plant gaat dan bloemstengels en grijze bladeren maken .
Haal de wortels pas dan uit de grond wanneer ze
nodig zijn in het najaar, maar wacht niet langer
dan 5 maanden na het zaaien want dan zijn de
wortels houtachtig. Om deze reden wordt klis
laat gezaaid zodat het een wintergroente is.
gebruik bij het oogsten een riek. De wordt dient erin zijn geheel uitgehaald worden , dus niet aan trekken anders breekt ie.

Kliswortel kopen

Vers: koop geen dikke kliswortels.
In chinese winkels is het te koop onder de
engelse naam burdock.

Klit of Kliswortel of gobo schoonmaken

De schil van de wortel moet verwijderd worden,
de beste methode is met een koperen schuursponsje.
Niet pellen. De smaak zit onder de schil! De schil
is niet giftig, schillen onder een lopende
waterkraan is nog beter.
Een andere veel gebruikte methode is met een
dunschiller, aspergeschiller. Maar hierbij
gaat meer verloren , dus ook smaak.
Snij daarna de wortel in schijfjes, en leg ze in water. Anders verkleuren ze bruin

weerhaken

Verschillende planten hebben onafhankelijk een manier bedacht om met behulp van weerhaken hun zaden over zo groot mogelijke afstand te verspreiden met zo weinig mogelijk energie (