heksenboter

De heksenboter (Fuligo septica) is een bewegende helder gele slijmzwam welke zich voedt met de micro-organismen welke op rottend hout leven.  Bij het bewegen laat het een grijs glinsterend spoor na. Heksen boter is giftig voor de mens.

Een rode of gewone wegslak voedt zich met heksenboter. Beide zijn grote organismen : de rode wegslak wordt tot 2 decimeter lang. De gele kleur is een waarschuwingskleur , maar de rode wegslak is niet gevoelig voor het gif . Een rode wegslak ziet biezonder slecht, het ziet alleen het verschil tussen licht en donker , geen kleur. De rode wegslak is voor het heksenboter ook een manier om de sporen te verspreiden: deze kleven aan de huid van de wegslak.

heksenboter in het bos

Heksenboter beweegt ongeveer 4 cm per dag , en orienteert zich op licht . Het beweegt langzaam over dood hout en voedt zich met klein leven wat in het dode hout leeft, met name zwammen welke zich voeden met hout afvalproducten. Heksenmelk is zeker niet zeldzaam.

geheugen en beslissingen bij heksenboter

Heksenboter is in staat om te onthouden waar er voedsel te vinden is, vindt zijn weg in een doolhof. Het leert van eerdere beslissingen. Maar het heeft geen hersenen, er zijn geen geheugencellen. Recent is ondekt dat het plasmodium lichaam van de slijmzwam een netwerk van buisjes bevat. Wanneer het organisme iets wil onthouden worden de busjes dikker. Door dit buizenstelsel, een analoog van een zenuwstelsel dus, kan heksenboter onthouden waar het is, hoewel hiermee maar een klein deel van het mechanisme is onthuld.

voortplanting heksenboter

Heksenboter voedt zich met zwammen en bacteriën . Wanneer het verzadigd is met voedsel stopt het met groeien, vormt voedsel vacuolen en vormt daarna knoppen. Uit de knoppen ontstaan de pollen, waaruit haploide cellen , dus met de helft van het DNA. Deze cellen fuseren weer met elkaar, het DNA is nu vermengd met het DNA van andere heksenboterexemplaren , geslachtelijke voortplanting dus. de gefuseerde dna vormt de zygote welke weer uitgroeit tot heksenboter.
Slijmzwammen zijn erg gevarieerd : 1, 9 Leocapis fragilis 2 Metatrichia floriformis 3 Trichia varricosa 4 Ceratiomyxa fructiculosa 5 Cribraria cancellata 6 Karmijnrood netwatje (Arcyria denudata)7 Didymium clavus 8 Diachea leucopedia2

slijmzwammen

Slijmzwammen  (Myxomycota) vormen een apart rijk naast het dierenrijk, het plantenrijk en het rijk van de zwammen. De naam is misleidend, ze zijn niet verwant aan zwammen. Slijmzwammen bestaan uit plasmodium: dit zijn grote hoeveelheden celkernen binnen een membraam. Er zijn dus geen afzondelijke cellen. Dit plasmodium kan bewegen, ze hebben een geheugen en kunnen ook beslissingen nemen. Ze reageren op hun omgeving. Ze voeden zich met bacterieen en met zwammen. de voorplanting is door sporevorming welke worden losgelaten nadat het plasmodium genoeg voedsel heeft op genomen. Plasmosdia kunnen lang zonder voedsel en water.

bronnen,referenties:

1 “Encoding memory in tube diameter hierarchy of living flow network” Mirna Kramar and Karen Alim 

2 Mycetozoa illustratie door Artokoloro