bootsmannetje

Rugzwemmer of bootsmannetje (Notonectidae) is een veelvoorkomend middelgroot waterinsect, met de merkwaardige
gewoonte om op de rug te zwemmen. Het is ook een succesvolle jager en een van de snelste slootdieren.
Het heeft 2 grote sterke zwempoten welke gebruikt worden als roeispanen. Het bootsmannetje behoort tot
de grote insectenfamilie van de wantsen. Zoals alle wantsen heeft de bootsmannetje een steeksnuit
waarmee het muggenlarven en kikkervisjes leegzuigt maar waarmee het ook een pijnlijke steek kan
toebrengen aan handen. Het lijkt op een bijensteek, daardoor worden ze ook wel waterbijen genoemd.

 Een jong exemplaar van het bootsmannetje. Met de twee achterste poten wordt gezwommen. De voorste poten houden de prooi vast. De prooi wordt doorboord met de steeksnuit.

Ademhaling

De ruggezwemmer voert een luchtbel met zich mee waaruit het de zuurstof haalt. Door deze luchtbel wordt
de ruggezwemmer telkens naar de oppervlakte getrokken. Het hangt daardoor onder aan de wateroppervlakte te
wachten op een prooi. Dit dier jaagt met de grote ogen, en heeft dus helder water nodig.

De waterwants hangt met zijn ogen omlaag tegen de wateroppervlakte tegen het wateroppervlakte geplakt en
wacht tot prooi voorbij komt.

Volwassen bootsmannetje tegen de oppervlakte, het wacht op het moment tot een prooi passeert1 Er zijn veel soorten ruggezwemmers welke moeilijk van elkaar te onderscheiden zijn, maar blijkt meestal het gewone bootsmannetje (Notonecta glauca) te zijn.

voeding

Het bootsmannetje voedt zich in de natuur vooral met de larve van de Zwarte mug .
Zwarte muggelarven ontpoppen zich tot steekmuggen.
In zuidelijkere streken is het bootsmannetje om die reden
belangrijk bij de bestrijding van malaria-muskiet, verwant
aan de steekmug.

in het slootaquarium

Het is niet makkelijk om een bootsmannetje in leven te houden. Ze eten vooral kikkervisjes, visjes en salamanders in grote
hoeveelheden. Om deze reden is een bootsmannetje geen goed dier om in een sloot aquarium te houden. Ook het
Drie-doornig Stekelbaarsje is niet veilig voor het bootsmannetje. De Zeelt is de grote vijand van het bootsmannetje. Ruggezwemmers kunnen uit het slootaquarium ontsnappe door weg te vliegen.

duikerwants en bootsmannetje

Duikerwants en bootsmannetje worden vaak verward, ze lijken op elkaar en in eenzelfde soort omgeving met dezelfde gewoontes. Duikerwants verblijft aan de oppervlakte om lucht te verversen en duikt dan naar de bodem , waar het op prooien vlakbij of in de bodem jaagt. Bootsmannetje jaagt op prooien welke in het water zwemmen, en zijn vaak groter dan zichzelf. Bootsmannetje zwemt op de rug , met de ogen omlaag, duikerwants met de ogen omhoog.

bootsmannetjes overlast

In een vijver kunnen soms te veel bootsmannetjes voorkomen.
In die situatie wordt een zonnebaars uitgezet welke
onverschrokken de bootsmannetjes te lijf gaat. Maar
Zonnebaarsen planten zich snel voort en krijgen dan
belangstelling voor de andere vissen, koop dus maar
1 zonnebaars.

Bootsmannetje is een goede vlieger

Bootsmannetjes kunnen ver en snel vliegen, maar zijn op het land praktisch hulpeloos, ze huppelen met de sterke zwempoten, maar worden dan door elke grasspriet gehinderd.

bronnen, referenties

1 Met dank voor de mooie en opmerkelijk scherpe foto’s : euroblinkie, nederpix:  sponsgaasvlieg, bruine gaasvlieg, egelkopmot, iris,  veldhondstong , smeerwortel, slakkenaaskever, oorworm, limnophilus rhombicus, limnephilus lunatus, watergentiaan, gestreepte kniptor , roodaarskniptor , akkerdistel , speerdistel, rolklaver , vijverloper , Grote groene sabelsprinkaan, Zuidelijk spitskopje , kleine groene sabelsprinkhaan, struiksprinkhaan , geringde roofwants, gewone oeverloper, ringslang, wolzwever , steekmug ,schaarse pantserwants , schuimbeestje , zwartbronzen zandbij boerenwormkruid, nagelkruid, blauwe lis, iris witte halvemaanszweefvlieg , witte moerbei , gewone wesp , voederwikke , pendelzweefvlieg , kleine kaardebol, bosanemoon, sterremuur, eenbes, lievevrouwebedstro, witte reus, gele plomp borago , smeerwortel , akker vergeet-mij-nietje , veldhondstong borago , miersikkelwants, margriet , blaassilene wollige sneeuwbal, madelief, karmijnrood netwatje , gelderse roos, oregano , basterdzandloopkever, troskalknetje, ruggezwemmer